Uczeni z Pennsylwanii odkryli nieznaną funkcję czerwonych krwinek

11 sierpnia 2025, 07:05

Czerwone krwinki badane są od XVII wieku i wciąż potrafią zaskoczyć naukowców. Od dawna uważano je za biernych uczestników procesu krzepnięcia – elementy wypełniające skrzep, podczas gdy faktyczną pracę wykonywały płytki krwi i fibryna (włóknik). Utrwalony przez dekady obraz był prosty: płytki odpowiadają za zainicjowanie i zorganizowanie skrzepu, włóknik nadaje mu strukturę, a erytrocyty stanowią jedynie „pasażerów na gapę” zamkniętych w tej sieci. Najnowsze badania naukowców z University of Pennsylvania pokazują jednak, że rzeczywistość jest znacznie bardziej złożona



Zęby dinozaurów – nowe źródło informacji o dawnym stężeniu CO2 w atmosferze

8 sierpnia 2025, 09:03

Niemieccy badacze znaleźli nowe źródło informacji o stężeniu dwutlenku węgla w atmosferze przed milionami lat. Okazało się, że zapis na ten temat znajduje się w... skamieniałych zębach dinozaurów. Uczeni z Uniwersytetów w Moguncji, Göttingen i Bochum, na podstawie analizy izotopów tlenu w szkliwie zębów dinozaurów stwierdzili, że stężenie CO2 w atmosferze w mezozoiku (252–66 milionów lat temu), było znacznie wyższe niż obecnie. Badania były możliwe dzięki wykorzystaniu innowacyjnej metody, która pozwoliła na określenie względnego stosunku wszystkich trzech naturalnych izotopów tlenu.


Smartfon dla ucznia do 1000 zł. Co powinien mieć?

4 sierpnia 2025, 18:00

Rozglądasz się za pierwszym telefonem dla młodego ucznia? Nie musisz wcale wydawać fortuny! Sprawdź, jak szukać smartfona, by znaleźć odpowiedni model i na jakie kryteria warto położyć szczególny nacisk.


Głośny, gorący, wolny – objawy, że Twój PC gamingowy potrzebuje upgrade’u

11 lipca 2025, 12:29

Sprawna i płynna rozgrywka to często nie tylko zasługa gracza, ale i dobrze funkcjonującego sprzętu. Skąd wiedzieć, że posiadany komputer nie radzi sobie z nowymi tytułami? Sprawdź, na jakie objawy warto zwrócić uwagę, a także co nimi zrobić, aby znów cieszyć się wydajnym sprzętem.


Niezwykły skarb w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego

10 lipca 2025, 13:40

Starsza pani przyszła i z trzymanej w dłoni reklamówki wyjęła mapę. Kuratorka spojrzała na nią i oniemiała. Widziała przed sobą coś tak niewiarygodnego, że musiała się upewnić. Zajrzała do przechowywanego w bibliotece atlasu i zyskała pewność. Przed nią leżał jedyny na świecie zachowany egzemplarz pierwszego i jedynego wydania mapy „Nova Absolutque Russiae, Moscoviae et Tartariae descriptio” Anthony'ego Jenkinsona.


Prozopometamorfopsja - jak to jest widzieć demoniczne twarze?

25 czerwca 2025, 16:15

Wyobraźcie sobie, jak trudne musi być życie osoby, która wokół widzi same demoniczne twarze. Prozopometamorfopsja to rzadkie schorzenie neurologiczne, w przebiegu którego chory widzi zniekształcone twarze ludzi. Zniekształcenia dotyczą kształtu,, pozycji, kolorystyki lub tekstury. W większości przypadków zniekształcenia dotyczą wszystkich widocznych twarzy, czy to osób oglądanych na żywo, na ekranie czy na wydruku. Choremu trudno więc ocenić, na ile twarze są zniekształcone.


Letnie stylizacje na 2025 rok – co warto mieć w szafie?

24 czerwca 2025, 18:18

W sezonie letnim w 2025 roku w modzie stawiamy na wygodę, lekkość i naturalne materiały, nie rezygnując przy tym z wyrazistych detali i kobiecych fasonów. Sprawdź, jakie kolory, kroje i dodatki warto mieć w swojej szafie, by tworzyć stylizacje zgodne z najnowszymi trendami!


Znaleziony niedawno królewski szyling to najstarsza anglosaska moneta Anglii Wschodniej

17 czerwca 2025, 07:43

Wyjątkowa złota moneta królewska znaleziona w pobliżu Norwich, łączy ikonografię chrześcijańską i pogańską. To prawdopodobnie pierwowzór złotych szylingów i najstarsza anglosaska moneta znaleziona w Anglii Wschodniej. Adrian Marsden, oficjalny numizmatyk hrabstwa Norfolk, mówi, że bez wątpienia mamy tutaj do czynienia z nieznanym wcześniej typem monety, która została wybita w czasach, gdy w VII wieku pogańskie wierzenia Anglów i Sasów zaczęły ustępować chrześcijaństwu. Znalezisko jest tak znaczące, że to dopiero druga moneta w hrabstwie, którą uznano za skarb.


Niektóre zwoje z Qumran są starsze niż sądzono. Część powstała za życia autorów Biblii

6 czerwca 2025, 08:37

Połączenie tradycyjnych technik i sztucznej inteligencji może przynieść nowe, niezwykle ważne informacje na temat przyszłości. Niektóre ze zwojów znad Morza Martwego mogą być nawet o wiek starsze, niż sądzono, a część z nich może być kopiami, które powstały jeszcze za życia oryginalnych autorów. Do takich wniosków doszedł międzynarodowy zespół badawczy kierowany przez Mladena Popovicia z Uniwersytetu w Groningen. Naukowcy wykorzystali datowanie radiowęglowe, paleografię oraz model sztucznej inteligencji Enoch – to imię jednego z biblijnych proroków – do datowania zwojów.


Niebezpieczne ftalany w plastikach. DEHP przyczynił się do śmierci setek tysięcy osób?

7 maja 2025, 08:07

Zawarte w tworzywach sztucznych ftalany przyczyniły się do śmierci ponad 356 000 osób w samym tylko 2018 roku, stwierdzają na łamach The Lancet eBioMedicine naukowcy z Wydziału Medycyny Uniwersytetu Nowojorskiego. Od dekad wiadomo, że pewne ftalany obecne w kosmetykach, detergentach, plastiku czy repelentach są szkodliwe dla zdrowia. Gdy zostają wchłonięte – na przykład z powszechnym w naszym pożywieniu, powietrzu i wodzie mikroplastikiem, zwiększają ryzyko wielu różnych chorób, od otyłości i cukrzycy po nowotwory. Teraz naukowcy z Uniwersytetu Nowojorskiego przyjrzeli się ftalanowi dwu-2-etyloheksylu (DEHP), który powszechnie dodawany jest do plastiku jako plastyfikator.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy